Artykuł/Article 8 Artykuł/Article 8

Artykuł 8

Robert Lipelt
Uczelnia Państwowa im. Jana Grodka w Sanoku, Instytut Nauk Społecznych

GOSPODARKA ŁOWIECKA W GALICJI W DRUGIEJ POŁOWIE XIX I NA POCZĄTKU XX WIEKU
S t r e s z c z e n i e
Druga połowa XIX wieku przynosi w wielu krajach Europy coraz większe zainteresowanie zwierzętami łownymi, na które zaczęto patrzeć nie tylko jak na źródło pożywienia czy rozrywkę ludzi zamożnych, ale także jak na element ochrony środowiska przyrodniczego. Pojawiające się ustawodawstwo łowieckie coraz częściej łączy ideę myślistwa z hodowlą i ochroną zwierzyny w jedną całość. Również państwa zaborcze (cesarstwo austriackie) przyjęły w tym czasie podstawowy zakres obowiązków związanych z gospodarką łowiecką. Wybrany do analizy teren obejmuje Galicję znajdującą się pod zaborem austriackim.
Podstawą źródłową opracowania są dane typu statystycznego publikowane przez wydawnictwa Centralnej Komisji Statystycznej w Wiedniu, a także regulacjeprawne dotyczące prawa łowieckiego (ustawy: z 1849, 1897 i 1909 roku). W referaciezwrócono uwagę na obszar i liczbę terenów łowieckich według kategorii wielkości, limity odstrzałów zwierząt i ptactwa, wynagrodzenia szkód wyrządzonych przez zwierzynę łowną, wykroczenia przeciwko przepisom łowieckim oraz stan personelu służb nadzorujących prawo łowieckie. W celach porównawczych i poznawczych otrzymane wyniki dotyczące gospodarstwa łowieckiego w Galicji przedstawiono na szerszym tle, a więc przede wszystkim z uwzględnieniem pozostałych krajów monarchii austriackiej.
Słowa kluczowe: Galicja, XIX–XX wiek, łowiectwo, ochrona zwierząt

HUNTING IN GALICIA IN THE SECOND HALF OF THE 19TH AND EARLY 20TH CENTURY
S u m m a r y
In the second half of the 19th century there has been observed a growing interest
in the wild game in many European countries. It has been considered not only as a food source or entertainment for wealthy people but also as a part of environmental protection. Hunting legislation brought together the concept of hunting, breeding and wild game protection. The partitioning countries (Austria) introduced at that time the key accountabilities of hunting. The study refers to Galicia during the Austrian partition. The database of the article is based on the statistics published by publishing houses of the Central Statistical Commission in Vienna and hunting regulations (legal acts from 1849, 1897 and 1909). The article focuses on hunting areas, their size, wild game and wild feathered game hunting limits, compensation of damages caused by wild game, violations against hunting regulations and the number of hunting guards overseeing the hunting law. The gathered results considering hunting in Galicia were compared with other countries of the Austrian monarchy.
Keywords: Galicia, 19th–20th century, hunting, animal protection

Artykuł do pobrania/Download the article